Anadolu'nun ilk medeniyetlerinden biri olan Hititlerin başkenti Hattuşa'da yapılan kazılarda ele geçen bir tablet, bilim insanlarını heyecanlandırdı. Tablet üzerindeki metnin, Hititçe ve daha önce bilinmeyen bir dil olan Kalaşma dilinde yazıldığı tespit edildi. Çalışmalar, metnin bir hava tanrısına yapılan bir çağrıyı içerdiğini ve dini bir ritüeli anlattığını gösterdi.

Hattuşa Ören Yeri'nde Alman Arkeoloji Enstitüsünden Prof. Dr. Andreas Schachner başkanlığında geçen yıl yapılan kazıda bulunan, üzerinde Hititçe ile Hint Avrupa Dil Grubu'na ait olduğu değerlendirilen, Kalaşma ülkesine ait ölü dilden metinlerin yer aldığı tabletle ilgili bilimsel çalışmalar sona erdi.

Yaklaşık 15 santimetre uzunluğunda, 8 santimetre genişliğindeki tablet, bilimsel incelemelerin tamamlanmasının ardından Boğazkale Müzesi'ne teslim edildi.

'ANADOLU'DAKİ ÇOK DİLLİLİK, ÇOK KÜLTÜRLÜLÜK MOZAİĞİ KÜÇÜK BİR PARÇASI'

Prof. Dr. Andreas Schachner, müzenin benzersiz bir çivi yazılı tablet kazandığını söyledi.

Tabletle birlikte 3 bin yıl önce kullanılan ve Anadolu'da henüz bilinmeyen Hint-Avrupa Dil Grubu'na ait bir dil tespit ettiklerini belirten Schachner, "Boğazkale'de bulunan 30 bine yakın çivi yazılı tablet arasında aslında bazen tek tük de olsa anlaşılmayan fragmanlar bulunuyor. Ancak bu tabletin özelliği, bir satırda Hititçe olarak yazılan girişin sonunda 'Buradan itibaren Kalaşma dilinde oku' yazdığı için biz, bu dilin Anadolu'nun hangi bölgesine ait olduğunu çözebiliyoruz. Bu da çok önemli. Böylece milattan önce 2'nci bin yılda Anadolu'daki çok dillilik, çok kültürlülük mozaiğinin küçük bir parçasını yakalamış olduk." diye konuştu.

Tabletin üzerindeki Kalaşma diline ait bölümün çözüldüğünü aktaran Schachner, şunları kaydetti:

"Milattan önce 2'nci bin yıla ait, bildiğimiz dillerle bu tabletteki dil arasındaki benzerlik ve farklılıklara bakarak, dil bilimci uzmanları tablet üzerindeki dili çözebildi. Metnin bir ritüel olduğu anlaşılıyor. Kalaşma'nın hava tanrısına bir çağrı yapıldığını ve o çağrıya olumlu cevap beklendiği anlaşılıyor. Cevap vermesi için de kurbanların verildiğini, girişteki Hititçe kısmından anlıyoruz."