Türkiye turizm sektörü, artan borç yükü altında zor günler geçiriyor. Edinilen bilgilere göre, çok sayıda otel işletmesi bankalara olan borçlarını ödemekte büyük güçlük çekiyor ve sektör temsilcileri bu durumun ciddi bir krize yol açabileceği konusunda uyarıyor. Birçok otel ya satışa çıkarılmış durumda yada kiraya veriliyor. Birçok otel ise çoktan el değiştirdi bile. 

Borçlar Katlanıyor, Ödeme Güçlüğü Artıyor

Turizm sektöründe pandemiyle birlikte başlayan olumsuz etkiler, artan maliyetler ve beklenen doluluk oranlarına ulaşılamaması gibi faktörlerle birleşince otel işletmelerinin borç yükü giderek arttı. Sektör kaynakları, pek çok otelin bankalara olan kredi borcunun kritik seviyelere ulaştığını ve işletmelerin bu borçları çevirmekte zorlandığını belirtiyor. Bankalara borçları her geçen gün artan oteller ise çareyi yeni ortaklıklarda bulmaya çalışıyor. Bu durum ise çoğu zaman mümkün olmuyor.

TÜROB verilerine göre; 2023’te turizmin başkentleri Antalya ve İstanbul’da otel dolulukları geriledi. İstanbul’da doluluk oranı yüzde 74.6’tan yüzde 65.2 düşerken Antalya’da 2022’de yüzde 62.2 olan doluluk oranı 2023’te yüzde 56.2’ye indi. Türkiye genelinde 2022’de yüzde 53.6 olan doluluk oranı geçen yıl yüzde 49.1’e kadar düştü.

Bu gelişmeleri Cumhuriyet’e değerlendiren Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Onursal Kurucu Başkanı Serdar Karcılıoğlu, “Otel doluluklarında yüzde 49’larda olan bir yılı geride bıraktık. TÜİK rakamları da gelirler de turist sayıları da şaibeli” dedi.

10 milyar dolar borç: Her beş otelden üçüne bankalar el koyabilir!

Cumhuriyet’te yer alan habere göre; Bodrum Profesyonel Otel Yöneticileri Derneği Onursal Kurucu Başkanı Serdar Karcılıoğlu şu açıklamaları yaptı:

“Sınır kapılarından geçen herkesi turist sayıyorlar. Günübirlik gelip alışveriş yapmış olabilirler ama turistik bir faaliyetleri yok. Transit yolcuyu da turist grubuna koyuyorlar.

Oteller pandemi dönemini 8.5 milyar dolar kredi borcuyla bitirdi. Otellerin yüzde 70’i bankalarla vefa anlaşmalarıyla bugüne kadar geldi. Şu anda borç 10 milyar dolara çıktı. Madem turizmden büyük gelir elde edildi öyleyse borç neden arttı.

Otellerin yüzde 70-75’i bankalara ipotekli. Bankalar otelcilere otelini sat borcumu öde, diyor. Eğer banka kendisi satarsa sadece borcunu karşılık gelen tutarla satar ki bu büyük zarar demektir. Son 3 yılda otellerde ciddi el değiştirme oldu.

Şu anda oteller 500 bine yakın eksik istihdamla işleri yürütüyor. Sektörde ciddi istihdam çıkışları var. Artık otellerde çok fazla göçmen işçi çalıştırılıyor. Asgari ücretin de altında ücretle çalışıyorlar. Bu durum çok tehlikeli.

Eskiden Türk turist lüks otellerin ayakta kalması için ciddi takviye yapardı. Ama alım gücünün düşmesiyle artık orta sınıf kalmadı. Bu yıl gelir erimesi daha ciddi o yüzden daha kötü günler olacak. Türk turistin seyahat etme imkânı kalmadı.”

2023’te 13 otel konkordatoya gitti, 24 otel de icralık oldu

Ülke genelinde artış gösteren konkordato ilanları turizmde özellikle konaklama tesislerinde de yaşandı. Benzer şekilde  ülkenin her yerinde her tür ve sınıftan konaklama tesisleri farklı sebeplerle icralık duruma geldi.

İcralık olan konaklama tesisi sayısı bir önceki seneye göre, yarıya düşmekle birlikte her ay iki tesis icralık oldu. 2023’te toplam 24 konaklama tesisinin icralık olduğu açıklandı. Bu sayı 2022 yılında 42 şeklinde belirtilmişti.

İcralık olan otel sayısı 2020’de 98 ile zirveyi görmüştü.

Konkordatotakipcom’un Basın İlan Kurumu istatistiklerinden derlediği verilere göre, 2023 senesinde konkordatoya giden konaklama işletmesi de 13 olarak açıklandı.

2018-2023 yılları arasında toplam 307 otelin konkordatoya gittiği açıklandı. Konkordatoya giden otel sayısı 2019’da 111 ile zirveyi gördü.

İflas ertelemenin kaldırıldığı 2018 ve 2019’daki konkordato fırtınasından sonra 2023 yılında bu alanda hareketlenme yaşandı.

“Bu otellerin çoğuna tanınan ‘vefa’ süresi doldu”

Karcılıoğlu, konuya ilişkin açıklamasında “Bu otellerin çoğuna tanınan ‘vefa’ süresi doldu. Burada iflas olmaz, banka direkt el koyup icradan satar. Biz konaklama sektörünün yaklaşık 10 milyar dolar borcu olduğunu öngörüyoruz ve işler çok kötü, bu borçların çoğu ödenemiyor. Bakanlık hala pembe tablolar çiziyor ancak işler o kadar iyiyse bu borçlar neden artıyor diye konuşan yok” ifadelerine yer verdi.

Kaynak: Cumhuriyet