Atakan Taşur
Türkiye'de Medya Sektörü Çağ Aşıyor
Türkiye’de son 5.10 yılda yaşanan el değiştirmeler, dijital medyanın yükselişi, yeni kurulan online haber platformları medya sektöründeki dengeleri ve görünümü değiştirdi. Peki Türkiye’de medyayı kim kontrol ediyor? Medya aktörleri kimler? Türkiye’deki dijital medyanın son durumu nedir? Tabikide bunları araştırmaktayım...
Televizyon hala ana haber kaynağı olmaya devam ederken, son yıllarda yaşanan siyasi ve toplumsal gelişmeler internet haberciliğine ilgiyi artırdı. Öte yandan Mart 2018’de TBMM’den geçen, yurt içinde ve yurt dışında Türkçe yayın yapan medya platformlarını RTÜK denetimine bağlayan yasa da ‘medyadaki sansür mekanizmasının güçlendiği’ yorumlarını beraberinde getirdi. Bu bağlamda, Türkiye’de basın özgürlüğüne katkı sunmak amacıyla yola çıkan +90 Youtube kanalı, Independent Turkish gibi uluslararası medya kuruluşlarının Türkçe servisleri yayın hayatlarına başladı.
40 büyük medya organı ticari şirketlerin elinde
Bianet ve Sınır Tanımayan Gazeteciler Örgütü’nün birlikte hazırladığı Medya Sahipliği İzleme Projesi (MOM) tarafından yayınlanan araştırmaya göre, Mayıs 2019 itibarıyla, Türkiye’de medya sektöründe toplam 2 bin 474 gazete, 3650 dergi, 899 radyo istasyonu ve 108 televizyon kanalı yayın yapıyor. Ülkenin en büyük 40 medya kuruluşu, medya haricinde sanayi ve ticaret alanlarında faaliyet gösteren şirketler tarafından kontrol ediliyor.
CNN Türk, Kanal D, Milliyet, Hürriyet gibi kanal ve gazetelerin içinde bulunduğu en büyük medya kuruluşları Doğuş, Demirören, Ciner, Albayrak gibi şirketlere ait. Öte yandan Turkuvaz Medya bünyesinde Sabah, Daily Sabah, Takvim, ATV gibi gazete ve kanalları bulunduruyor.
Doğan Medya Grubunun alımıyla büyüyen Demirören Grubu, Doğuş, Ciner, Albayrak, Kalyon, İhlas grupları ve Ethem Sancak’a ait şirketler; inşaat, enerji, maden, turizm, telekomünikasyon, bankacılık ve finans alanında da faaliyet gösteriyor.
Bu şirketlerin, medya dışı işlerinde kamu ihalelerine de girmesi ve devletle ticari ilişkileri olması, kontrol ettikleri medya organlarının bağımsızlığı ve özgürlüğü noktasında eleştirilere neden oluyor.
2019 senesinin en önemli medya olayı ise Turkiye'nin en onemli Medya sirketi Evo Grup ile Bhs Group ortak calisma alanları oluşturması oldu. Yenilikçi ve analitik düşünce politikası ile iki şirket Turkiyede büyük ölçüde medya ve Bilişim alanına yenilikler getirdi.