Emeklilik sistemiyle ilgili yeni düzenlemelerin detayları netleşmeye başladı. Özellikle emeklilik yaşı ve aylık bağlama oranları konusunda önemli değişiklikler yapılması bekleniyor. Peki, emeklilik yaşı artacak mı? Tamamlayıcı emeklilik sistemi nasıl işleyecek? İşte merak edilen tüm soruların cevapları;

2075'TE ÜÇ KİŞİDEN BİRİ EMEKLİ OLACAK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), 2023-2100 nüfus projeksiyonunu açıkladı. Bu verilere göre, 2075 yılında her üç kişiden biri yaşlı olacak. 2023’te çalışma çağındaki nüfus oranı yüzde 68.3 iken, bu oranın 2050’de yüzde 61.9, 2075’te yüzde 55.9 ve 2100’de yüzde 54.6 olması bekleniyor.

GELECEKTE DAHA AZ ÇALIŞAN, DAHA ÇOK EMEKLİ

Hürriyet yazarı Noyan Doğan, Türkiye’de yaşlı nüfusun toplam nüfusa oranının yıllar içindeki seyrini değerlendirdi. Gelecekte, daha az çalışan ve daha çok emekli olacak bir demografik yapının ortaya çıkacağına dikkat çeken Doğan, şunları yazdı:

''Gelecekte daha az çalışan daha çok emekli olacak. Bugün için sosyal güvenlikte aktif/pasif oranı 1.65. Daha açık anlatımla, bugün 1.65 çalışan 1 emekliyi finanse ediyor. TÜİK’in bu projeksiyonuna göre de gelecekte emekliyi finanse edecek çalışan olmayacak. Bu durumda da sosyal güvenlik sistemi sürdürülemez hale gelecek, emekli aylığı ödenmesi bile riske girecek.

YENİ SİSTEM ÖNERİLERİ

Sistemin sürdürülebilirliğini sağlamak için de nüfusun yaş ortalaması, istihdam, çalışma çağındaki nüfus gibi kriterlere göre emekli aylığına esas teşkil edecek parametrelerin otomatik güncellenmesi öneriliyor. Yaşam sürelerine ve emekli sayısı ile çalışan sayısındaki orana uyumlu emeklilik kriterleri ve emeklilik yaşı otomatik olarak ayarlanacak.

AYLIK BAĞLAMA ORANINDA YENİDEN DÜZENLEME

Bununla birlikte aylık bağlama oranında (ABO) yeniden düzenlemeye gidilecek. Bugün için ABO, prim gün sayısına, 1999 öncesi, 2000 sonrası, 2008 sonrası sigortalı girişine göre yüzde 28 ila yüzde 76 arasında değişiyor. 2008 sonrası sigortalı olanlarda ABO oranı yüzde 40’lara kadar düşüyor.

TAMAMLAYICI EMEKLİLİK SİSTEMİ

Otomatik ayarlama, aylık bağlama oranında değişikliğin dışında emeklilik reformunun bir bacağı daha var; o da, bir süredir konuşulan tamamlayıcı emeklilik sistemi. Çalışanlar işverenleri tarafından tamamlayıcı emeklilik sistemine dahil edilecek; hem işveren hem çalışan hem de devlet katkı yapacak. Böylece sosyal güvenlik sisteminin tamamlayıcısı bir sistem kurgulanacak. Belirli kriterler sağlanmadan çalışanlar sistemden çıkamayacak, emeklilik dönemi için birikim sağlanacak; çalışan sosyal güvenlikten emekliliği geldiğinde tamamlayıcı sistemden de emekli olacak. Böylece hem devletten emekli aylığı alacak hem de tamamlayıcı emeklilik sisteminden aylık ya da toplu para alacak.''